Meprosoft
  • Bul

İnsülin Direnci

İnsülin Direnci

İnsülin direnci, vücudun ürettiği insülin hormonuna karşı hücrelerin yeterince yanıt vermemesi durumudur. İnsülin, kandaki glukozu (şekeri) hücrelere taşıyarak enerji üretimini sağlar. Ancak insülin direnci geliştiğinde, hücreler bu hormonu etkili bir şekilde kullanamaz ve kanda glukoz seviyesi yükselir.


Nedenleri:

  • Obezite (özellikle karın bölgesinde yağlanma)
  • Fiziksel hareketsizlik
  • Dengesiz beslenme (aşırı karbonhidrat ve şeker tüketimi)
  • Genetik yatkınlık
  • Hormon dengesizlikleri (örneğin, polikistik over sendromu - PCOS)
  • Stres ve uyku düzensizlikleri

Belirtileri:

  • Sürekli yorgunluk ve halsizlik
  • Tatlı krizleri ve sık acıkma
  • Kilo vermede zorluk
  • Göbek çevresinde yağlanma
  • Ciltte koyu lekelenmeler (özellikle boyun, koltuk altı)
  • Odaklanma zorluğu

Teşhis:

  • Kan testleri: Açlık kan şekeri, insülin seviyesi ve HOMA-IR (insülin direnci ölçümü) testi ile teşhis edilir.

Açlık Kan Şekeri (AKŞ):

  • Normal: 70-99 mg/dL
  • Prediyabet (Riskli): 100-125 mg/dL
  • Diyabet: ≥126 mg/dL

HbA1c (Glikozile Hemoglobin):

Son 2-3 aylık kan şekeri seviyesini gösterir.

  • Normal: <5.7%
  • Prediyabet: 5.7-6.4%
  • Diyabet: ≥6.5%

Açlık İnsülin Seviyesi:

  • Normal: 2-25 μU/mL (mikro-ünite/mL)
Yüksek insülin düzeyi, hücrelerin insüline dirençli olduğuna işaret edebilir.

HOMA-IR (Homeostatic Model Assessment-Insulin Resistance):

Bu, insülin direncini ölçmek için en yaygın kullanılan testtir.

Formül:

HOMA−IR=(Açlık İnsülin(μU/mL)×Aç
lık Glukoz(mg/dL)405)HOMA-IR = \left( \frac{Açlık İnsülin (\mu U/mL) \times Açlık Glukoz (mg/dL)}{405} \right)

Değer Aralıkları:

  • Normal: <2.5
  • İnsülin Direnci: ≥2.5 (Bazı kaynaklarda ≥2.7)

Not: Obezite, yaş ve cinsiyet gibi faktörler bu değeri etkileyebilir.

Tedavi ve Yönetim:

  1. Beslenme Düzeni:

    • Düşük karbonhidratlı ve yüksek lifli diyet.
    • Rafine şeker ve işlenmiş gıdalardan kaçınma.

  2. Fiziksel Aktivite:

    • Haftada en az 150 dakika egzersiz (yürüyüş, koşu, yüzme).

  3. İlaç Tedavisi (Gerektiğinde):

    • Metformin gibi insülin duyarlılığını artıran ilaçlar.

  4. Kilo Kontrolü:

    • Vücut ağırlığını ideal seviyeye düşürmek.

  5. Stres ve Uyku Yönetimi:

    • Düzenli uyku ve stres azaltıcı teknikler.

Önemli Not: İnsülin direnci kontrol altına alınmazsa, tip 2 diyabet, hipertansiyon ve kalp hastalıkları gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Erken teşhis ve yaşam tarzı değişiklikleriyle yönetilebilir.


Yorumlar: